Các lưu ý khi sử dụng nấm Trichoderma

Trichoderma là loài nấm đối kháng giúp ngừa bệnh, làm phân hữu cơ, để tăng hiệu quả sử dụng cần lưu ý các vấn đề sau

TRICHODERMA SỬ DỤNG THỂ NÀO ĐỂ ĐẠT HIỆU QUẢ CAO

Trichoderma là một dạng nấm, vi sinh vật sống nên cần phải có đủ một số điệu kiện nhất định để phát triển và gia tăng hiệu quả:

I-                  CHỌN LOẠI- DÒNG CÓ MẬT ĐỘ NẤM TRICHODERMA (Tricho) ĐẬM ĐẶC >10⁹ CFU/g TRÊN NỀN PHỤ GIA HỔ TRỢ PHÁT TRIỂN ĐẶC BIỆT:

1-    Nguồn giống sử dụng đủ các dòng-loại Tricho (4 dòng) hổ trợ cho nhau:

Có nhiều loại – dòng Tricho khác nhau để hổ trợ nhau trong quá trình hoạt đông: loại Tricho phân huỷ xellulo, loại Tricho phát triển để hổ trợ Tricho phân huỷ Xellulo; có dòng khi phát triển hổ trợ các vi khuẩn có lợi cố định đạm và vi khuẩn phân giải lân phát triển mạnh theo cơ chế cộng sinh hoặc sử dụng chất hoạt hoá sinh học được do tricho tạo ra.

2-    Phải đảm bảo mật độ Tricho đậm đặc:

Các nấm Tricho này khi được sản xuất phải đảm bảo mật độ cao đậm đặc: >10¹¹ -10¹² Cfu (Tối thiểu 10^9-10 Cfu/g), với mật độ cao và đậm đặc này Tricho cũng  nhanh chóng chuyển thành dạng bào tử đậm đặc  > 10⁹ Cfu khi đóng bao thương phẩm, tồn trữ và vận chuyển  cho đến tay nông dân sử dụng. Khi sử dụng các bào tử Tricho đậm đặc nhanh chóng được hổ trợ bởi chất phụ gia đặc biệt để phát triển mạnh tạo ra hiệu quả, tác dụng trong thời gian sớm nhất, mạnh nhất. Sản xuất phải đảm bảo mật độ tricho đậm đặc còn để trừ hao cho quá trình vận chuyển, bảo quản, lưu kho từ lúc sản xuất đến lúc sử dụng;

3-    Có chất phụ gia đặc biệt:

Chất phụ gia này là nhóm các chất dạng hữu cơ (đậm đặc) chứa: 15%( Acid Amin -Ezyme) +15% (Đa-trung-vi lượng dạng hữu cơ không gây hại tricho) + 15% ( Humic-Fulvic:  chất hoạt hoá sinh học). Nhóm chất phụ gia này tạo ra: môi trường, hổ trợ hoạt hoá sinh học, chất mồi ban đầu để tăng sức sống, giúp Tricho thích nghi nhanh với môi trường mới sau sử dụng để gia tăng  sự phát triển, phát huy tác dụng và hiệu quả một cách nhanh chóng. (có thể đánh giá tốc độ phát triển, hiệu quả của Tricho bằng: cảm quan, cám gạo, … các biện pháp thông thường khác). Chất phụ gia đặc biệt này giúp bảo vệ tricho ít bị hao hụt trong thời gian dài từ sản xuất đến lưu kho- vận chuyển và sử dụng. Đây cũng là bí quyết tạo nên khác biệt về chất lượng giữa các nhà sản xuất khác nhau (Có nhiều loại tricho sử dụng loại phụ gia thường; làm tricho giảm mật độ rất nhanh sau sản xuất 3-6 tháng, đặc biệt nhiệt độ thay đổi nhanh) loại phụ gia phù hợp giúp tricho vẫn giữ mật độ cao và hoạt động mạnh sau hơn 1.5 năm sản xuất;

4-    Cách thử và đánh giá để chọn loại Tricho chất lượng: Không cần qua phòng Lab, phân tích,Thí nghiệm; nông dân- người sử dụng có thể tự đánh giá chất lượng sơ khởi của loại Trichoderma dang lưu hành trên thị trường bằng các cách và phương tiện đơn giản như sau:

a-     Ngâm vào nước Sạch (nước mưa, nước giếng):

Lấy chai nước khoáng 0.5 lít rữa sạch, đổ 3/4 chai nước sạch pha với một muỗng  nhỏ Tricho cần đánh giá , quậy đều lấy nắp đậy miệng chai để vào vị trí thiếu ánh sáng 4-10 ngày theo dõi sự thay đổi của màu, mùi nước: màu càng biến đổi nhanh khác biệt, mùi càng nặng (rất hôi) trong thời gian càng ngắn thì mật độ tricho càng cao.

b-    Sử dụng cám gạo, cám bắp; cơm nguội nhão để đánh giá, thử nghiệm: (chính xác và nhanh nhất)

Lấy 1kg cám gạo hoặc cám bắp (loại rẻ) hoặc cơm nguội (nhão) trộn chung với 01 muỗng loại Tricho cần đánh giá trộn đều, sau đó tưới nước sạch đủ ẩm (0.5-0.75l)  đựng vào túi  rộng –ngắn, không buộc miệng, che đậy ánh sáng bằng giấy để vào góc tối: 3-4 ngày kiểm tra kết quả như sau:

Loại TRICHO	3 ngày	4 ngày	5 ngày	7 ngày	10 ngày
Tricho phát triển mạnh, chất lượng	Trich phát triển 60-80%/ cám	>95% Tricho phát triển/cám, màu -mùi Tricho		Mùi cám mất 100%, chỉ còn Màu-mùi nấm
Tricho phát triển yếu	Chưa thấy Tricho Phát triển/ cám hoặc rất ít		10-50% Tricho phát triển/cám, vẫn còn mùi chua của cám
Loại Tricho không phát triển, chất lượng kém; không có tricho	Không thấy Tricho phát triển/cám			Chỉ thấy mùi chua của cám, không thấy màu -mùi Tricho phát triển/cám

c-     Loại  có chất lượng và phát triển mạnh (BIOTrichoderma  và HiTECH Trichoderma) khi thử trên cám  làm thay đổi nhanh và hình thành nhanh màu -mùi đặc trưng của trcho như trên, ngoài ra khi sử dụng thực tế dùng ủ, phân huỷ phụ-phế phẩm cây trồng( rác vỏ trái, rơm rạ,..) có thể đánh giá hiệu quả, tác dụng bằng cảm quan như sau sau trộn và ủ khi đủ ẩm độ không quả khô:

-         Thay đổi màu của phế phẩm cây trồng nhanh: nhanh chóng  thành màu nâu đen, xuất hiện màu sợi mốc (xanh rêu đen, ít trắng) do nấm Tricho phát triển mạnh;

-         Nhanh hoai mục: phụ phế phẩm cây trồng nhanh chóng hoai mục dể thành bột nâu đen, không còn độ giai, ít dính tay, có mùi mốc (không còn mùi chua).

-         Nhiệt độ đống ủ tăng nhanh: sau 3-5 ngày ủ.

-         Nhanh chóng hình thành phân vi sinh:  12- 25 ngày  sau trộn và ủ; giảm 70% thời gian ủ. pH đống ủ tăng nhanh tới mức phù hợp cho rể cây và đất 5.5-6.5.

II-              KHÔNG ĐƯỢC KẾT HỢP VỚI  LOẠI PHÂN BÓN HOẶC CÁC CHẤT CÓ TÍNH DIỆT KHUẨN:

1-    Có những loại phân hoá học có tính diệt khuẩn không kết hợp được với nấm Tricho: các loại phân hoá học tan nhanh trong nước, dể phân ly thành ion hoà tan hoàn toàn trong nước đều có tác dụng diệt khuẩn và gây hại cho nấm Tricho;

Vì vây các loại phân bón sau sẽ làm giảm và mất tác dụng của Trichoderma: Urea, SA, KCl ( kali muối ớt), Bo ( dạng Borat hay Boric); các chất vi lượng gốc Sulphat: CuSO₄, MnSO₄, ZnSO₄, MgSO₄, FeSO₄, hoặc lân chua - super lân còn nhiều dư lượng axit H₂SO₄

2-    Các loại vôi điều có tính diệt khuẩn: CaO (vôi nung, vôi cục), CaCO₃, MgCO₃ ( vôi nông nghiệp, dolomite)

Dưới tác dụng của điều kiện tự nhiên các loại vôi  nông nghiệp dể dàng chuyển hoá qua lại  như phản ứng sau:

CaCO₃ ßà CaO + CO₂;  

MgCO₃ ß à MgO + CO₂

CaO và MgO tạo ra từ phản ứng trên là chất diệt khuẩn cực mạnh, nên khi  nấm Tricho kết hợp với các loại loại vôi này sẽ mất tác dụng và gây lãng phí.

Không trộn chung, kết hợp  Trichoderma với các loại phân bón và vôi nêu trên,  sau khi sử  dụng các loai phân và vôi này phải có thời gian cách ly 15-20 ngày sau mới sử dụng  nấm tricho

3-    CÁC LOẠI CHẤT, PHÂN BÓN CÓ THỂ KẾT HỢP VỚI NẤM TRICHODERMA:

-         Là các loại phân có chứa nhiều chất hữu cơ, ở dạng mùn (không chứa các loại phân, vôi có tính diệt khuẩn như trên),

-         Chứa chất Lân dạng khó tiêu,  Ca-Canxi, Mg ở dạng Phosphat,

-         Các loại trung vi lượng dạng Chelax- EDTA, dạng hữu cơ

-         N dưới dạng hữu cơ:  vách tế bào nấm men, Amino acid ( amin); dạng hữu cơ

-         Chất hoạt hoá sinh học: humic, fulvic,…

III-           KHÔNG PHUN TƯỚI  VÀO NƠI THIẾU ẨM ĐỘ, ÁNH SÁNG MẠNH, ÁNH NẮNG RỌI TRỰC TIẾP:

-       Trichoderma  sẽ bị chết, mất tác dụng khi sử dụng gặp các trường hợp sau: ánh sáng mạnh, ánh nắng mặt trời rọi trực tiếp, thiếu ẩm độ, quá khô, không có đủ chất tạo môi trường làm giá thể, chất mang,…

-       Sử dụng Tricho sẽ giảm và ít có tác dụng khi: vào mùa nắng- đất quá khô, đất thiếu chất mùn hữu cơ ( thiếu phân hữu cơ), đất thiếu ẩm độ không có độ che phủ, đất còn nhiều phân hoá học, vôi các loại,… phun vào thân lá gặp nắng rọi trực tiếp,

IV-           TRICHODERMA CHỈ PHÁT TRIỂN MẠNH, PHẤT HUY HIỆU QUẢ KHI ĐỦ CÁC ĐIỀU KIỆN SAU:

1-  MẬT ĐỘ ĐẬM ĐẶC, MẠNH CHỨA CÁC LOÀI TRICHO HỔ TRỢ LẪN NHAU

2-  ĐỦ CHẤT HỮU CƠ LÀM MÔI TRƯỜNG, LÀM GIÁ THỂ, CHẤT MANG

3-  ĐỦ CÁC CHẤT HỔ TRỢ, CHẤT HOẠT HOÁ SINH HỌC HỢP LÝ:

4-  ĐỦ ẨM ĐỘ:

5-  KHÔNG CÓ CÁC YẾU TỐ GÂY HẠI NHƯ TRÊN;

Nấm Trichoderma chỉ tấn công và phân huỷ thành mùn ( thành phân) xác bả cây trồng, phần cây có tế bào cây bị chết- cây đã chết, chỉ phân hủy được khi cây chuyển màu vàng, cây không còn diệp lục, cây mất màu xanh, Tricho không gây hại và tấn công khi cây- tế bào thực vật còn sống(còn diệp lục-chất xanh), cả thân- rể- lá- hoa- trái còn sống nấm Tricho không bao giờ gây hại;